تحلیل تکنیکال یا فاندمنتال؟ مسئله این است!
این مقاله به بررسی دو رویکرد اصلی در تحلیل بازارهای مالی، یعنی تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندمنتال، میپردازد. با معرفی و توضیح هر یک از این روشها، تفاوتها و کاربردهای آنها را بررسی کرده و در نهایت به این سوال پاسخ میدهیم که کدام یک از این روشها برای شما بهتر است.
تحلیل بازارهای مالی از جمله مباحث پیچیده و چالشبرانگیز است که هر سرمایهگذاری باید به آن مسلط باشد. دو روش اصلی برای تحلیل بازار وجود دارد: تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندمنتال. اما تفاوت این دو روش در چیست؟ کدام یک برای شما مناسبتر است؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی دقیق و جامع این دو روش بپردازیم و با معرفی کاربردها و تفاوتهای هر یک، شما را در انتخاب بهترین روش یاری کنیم.
تحلیل تکنیکال چیست؟
تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) یا تحلیل فنی، روشی برای پیشبینی حرکتهای آتی قیمت یک دارایی با استفاده از دادههای گذشته و نمودارهای قیمتی است. این نوع تحلیل از گذشته تاکنون در بازارهای مالی مختلف مورد استفاده قرار گرفته و امروزه با دیجیتالی شدن، انجام آن آسانتر شده است. با این حال، نباید فکر کنید که در چند ساعت میتوان به یک تحلیلگر حرفهای تبدیل شد. یادگیری مفاهیم اولیه و روشهای استفاده از تحلیل تکنیکال شاید ساده باشد، اما مهارت یافتن در آن و انجام تحلیلهای دقیق زمانبر است.
در تحلیل تکنیکال، برخلاف تحلیل فاندامنتال، توجهی به عوامل خارجی نداریم و تمام تمرکز ما بر روی نمودار قیمتی و دادههای گذشته است. به عبارت دیگر، تحلیل تکنیکال سعی میکند با بررسی روندهای قیمتی گذشته، آینده را پیشبینی کند.
این روش تحلیل در همه بازارهای مالی که بتوان برای آن نمودار قیمتی رسم کرد، کاربرد دارد. از مهمترین اندیکاتورهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال میتوان به «شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index)یا (RSI)میانگین متحرک همگرا واگرا (MACD) و ابر ایچیموکو» (Ichimoku Cloud) اشاره کرد. البته که از اهمیت دوره آموزش کندل شناسی در تحلیل تکنیکال نیز نباید قافل شد!
کاربرد اندیکاتورهای مهم در تحلیل تکنیکال
- شاخص قدرت نسبی (RSI): این اندیکاتور میزان قدرت و سرعت تغییرات قیمت را نشان میدهد و به شناسایی شرایط خرید و فروش بیش از حد کمک میکند.
- میانگین متحرک همگرا واگرا (MACD): این ابزار برای شناسایی روندها و تغییرات آنها در بازار استفاده میشود.
- ابر ایچیموکو: این اندیکاتور مجموعهای از خطوط است که به شناسایی نواحی حمایت و مقاومت و همچنین نقاط تغییر روند کمک میکند.
تحلیل فاندمنتال چیست؟
تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis) یا تحلیل بنیادی، روشی برای ارزیابی ارزش ذاتی یک دارایی با توجه به عوامل خارجی پیرامون آن است. هدف این تحلیل، پیدا کردن ارزش واقعی داراییها در بازارهای مالی مختلف است.
در تحلیل فاندامنتال، بررسی عوامل مختلفی انجام میشود تا ارزش ذاتی یک دارایی مشخص شود. برای مثال، در بازار بورس، دارایی میتواند سهام یک شرکت باشد و در بازار ارزهای دیجیتال، بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری مورد تحلیل قرار میگیرد.
برای تشخیص ارزش ذاتی در این نوع تحلیل، باید به مطالعه و بررسی عوامل گوناگون پرداخت. فرض کنید قصد سرمایهگذاری در سهام یک شرکت خودروسازی را دارید؛ در این صورت میتوانید عواملی مانند درآمد سالیانه و ترازنامه مالی آن شرکت را مورد بررسی قرار دهید. با این تحلیل میتوان پیشبینی کرد که آیا قیمت سهام این شرکت در آینده افزایش خواهد یافت یا کاهش پیدا میکند.
در واقع، تحلیل فاندامنتال بر این اصل استوار است که قیمت فعلی یک دارایی در هر بازار مالی ممکن است نادرست باشد و بنابراین احتمال تغییر قیمت وجود دارد. برای این منظور از اندیکاتورهای مختلفی استفاده میشود، از جمله اندیکاتور (سود هر سهم) (EPS) ، نسبت قیمت به درآمد (P/E)، نسبت قیمت به ارزش دفتری (P/B) و دیگر اندیکاتورها.
تحلیل فاندامنتال در بازارهای مالی مختلف، مانند بازار ارزهای دیجیتال، ممکن است کمی متفاوت باشد اما همچنان میتواند مفید واقع شود. تفاوت اصلی در عواملی است که برای تصمیمگیری مورد استفاده قرار میگیرند. به عنوان مثال، اگر قصد سرمایهگذاری در ارز دیجیتال کاردانو را داشته باشید، میتوانید اهداف پروژه، اخبار مرتبط، عملکرد تیم سازنده و تعداد آدرسهای فعال شبکه را مورد بررسی قرار دهید تا بتوانید تصمیمگیری بهتری داشته باشید.
تفاوت تحلیل تکنیکال و فاندمنتال
پس از آشنایی با تحلیلهای تکنیکال و فاندامنتال، اکنون زمان آن رسیده تا تفاوتهای اساسی بین این دو روش را بررسی کنیم. برای درک بهتر این موضوع، تفاوتهای این دو رویکرد را در بخشهای مختلفی مقایسه خواهیم کرد.
مفهوم
مهمترین تفاوت بین تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال در مفهوم آنها نهفته است. تحلیل تکنیکال با استفاده از فرمولها و روشهای ریاضی و آماری و با توجه به نمودارهای قیمتی گذشته، به پیشبینی روند قیمتی آینده داراییها میپردازد. در مقابل، تحلیل فاندامنتال به دنبال شناسایی ارزش ذاتی یک دارایی با توجه به عوامل بیرونی است تا مشخص کند که آیا قیمت فعلی دارایی بالاتر یا پایینتر از ارزش واقعی آن است.
زمان سرمایهگذاری
یکی دیگر از تفاوتهای عمده بین این دو روش، زمان سرمایهگذاری است. تحلیل تکنیکال معمولاً برای معاملات کوتاهمدت و میانمدت به کار میرود، در حالی که تحلیل فاندامنتال برای سرمایهگذاریهای بلندمدت مناسب است. به عنوان مثال، اگر شخصی قصد سرمایهگذاری در سهام یک شرکت را دارد تا از رشد آن در آینده بهرهمند شود، بهتر است از تحلیل فاندامنتال استفاده کند. در طرف دیگر، تریدرهایی که به دنبال سودگیری از نوسانات قیمت بیتکوین هستند، میتوانند به تحلیل تکنیکال روی آورند.
هدف از تحلیل
هدف از انجام تحلیل نیز تفاوت دیگری بین این دو روش است. وقتی هدف ما بررسی ارزش ذاتی یک دارایی و تعیین موقعیت قیمتی آن نسبت به ارزش واقعیاش است، تحلیل فاندامنتال بهترین انتخاب خواهد بود. اما اگر هدف ما یافتن نقاط مناسب برای ورود و خروج از بازار و پیشبینی حرکتهای قیمتی آینده است، تحلیل تکنیکال میتواند ابزار موثرتری باشد.
نحوه تصمیمگیری
در تحلیل فاندامنتال، تصمیمگیری بر اساس اطلاعات و دادههای مربوط به عوامل خارجی مانند گزارشهای مالی و اخبار اقتصادی انجام میشود. در حالی که در تحلیل تکنیکال، تصمیمگیری بر اساس روندهای قیمتی و حرکتهای بازار صورت میگیرد. به عنوان مثال، وقتی بازار در حال نزول است و قیمت دارایی به سطح حمایتی میرسد، ممکن است تریدرها بر اساس تحلیل تکنیکال تصمیم به ورود بگیرند. اما در تحلیل فاندامنتال، تصمیم به خرید زمانی انجام میشود که عوامل مؤثر بر دارایی سیگنالهای مثبت ارائه دهند.
نوع دادهها
یکی دیگر از تفاوتهای عمده بین تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، نوع دادههایی است که در تصمیمگیری مورد استفاده قرار میگیرد. در تحلیل فاندامنتال، از گزارشهای مالی شرکتها، اخبار اقتصادی و آمارهای مختلف صنایع استفاده میشود. در حالی که تحلیل تکنیکال تنها به دادههای قیمتی گذشته و نمودارهای قیمتی متکی است. همچنین، در تحلیل فاندامنتال از دادههای گذشته و فعلی برای نتیجهگیری استفاده میشود، اما تحلیل تکنیکال صرفاً بر دادههای گذشته تکیه دارد.
نوع ترید
تریدرها یا سرمایهگذاران به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. به عنوان مثال، افرادی که یک دارایی را خریداری کرده و برای مدت طولانی نگه میدارند، سرمایهگذاران بلندمدت نامیده میشوند. در مقابل، افرادی که در طول روز چندین بار معامله انجام میدهند، به عنوان اسکالپر یا تریدرهای کوتاهمدت شناخته میشوند. سرمایهگذاران بلندمدت معمولاً از تحلیل فاندامنتال بهره میبرند، در حالی که اسکالپرها و تریدرهای کوتاهمدت بیشتر به تحلیل تکنیکال متکی هستند.
کاربردهای تحلیل تکنیکال و فاندمنتال
تحلیل تکنیکال: تحلیل تکنیکال به طور گستردهای در بازارهای مالی برای پیشبینی حرکات قیمت در کوتاهمدت و میانمدت استفاده میشود. این روش با استفاده از نمودارها، الگوهای قیمتی و اندیکاتورهای مختلف مانند RSI، MACD و میانگینهای متحرک به تریدرها کمک میکند تا زمان مناسب برای خرید و فروش داراییها را شناسایی کنند. تحلیل تکنیکال به ویژه برای معاملهگران روزانه و کسانی که به دنبال سودهای سریع هستند، بسیار کاربردی است. علاوه بر این، این تحلیل میتواند به شناسایی روندها و نقاط برگشت بازار کمک کند و به تریدرها این امکان را میدهد تا استراتژیهای معاملاتی خود را بر اساس دادههای گذشته بهینهسازی کنند.
تحلیل فاندامنتال: تحلیل فاندامنتال به ارزیابی ارزش ذاتی داراییها بر اساس عوامل اقتصادی، مالی و کیفی میپردازد. این روش به سرمایهگذاران بلندمدت کمک میکند تا داراییهایی را شناسایی کنند که در حال حاضر کمتر از ارزش واقعی خود قیمتگذاری شدهاند و احتمال رشد قیمتی در آینده دارند. در بازار سهام، تحلیل فاندامنتال شامل بررسی صورتهای مالی شرکتها، اخبار اقتصادی، عملکرد مدیریتی و صنعت مرتبط است. در بازار ارزهای دیجیتال، این تحلیل میتواند به ارزیابی پروژههای بلاکچینی، تیم توسعهدهنده، کاربردهای واقعی و پتانسیل رشد بلندمدت آنها بپردازد. به طور کلی، تحلیل فاندامنتال به سرمایهگذاران کمک میکند تا تصمیمات سرمایهگذاری هوشمندانهتری بگیرند و بر داراییهایی تمرکز کنند که احتمال بازدهی بالاتری در بلندمدت دارند.
معرفی بهترین ابزارها و نرمافزارها در تحلیل تکنیکال
در این بخش، به معرفی بهترین نرمافزارها و پلتفرمهای تحلیل تکنیکال میپردازیم تا بتوانید با توجه به ویژگیها و قابلیتهای هرکدام، از آنها در معاملات خود استفاده کنید.
۱- متاتریدر (MetaTrader)
متاتریدر، یکی از پرطرفدارترین نرمافزارهای معاملاتی و تحلیلی است که در دو نسخه متاتریدر 4 (MT4) و متاتریدر 5 (MT5) عرضه میشود. این نرمافزار توسط شرکت MetaQuotes در سالهای 2005 و 2010 به ترتیب برای نسخههای 4 و 5 توسعه یافته است.
کاربرد متاتریدر در بازارهای مالی: نرمافزار متاتریدر برای معاملات CFD در ارزها، سهام، شاخصها، کالاها و ارزهای دیجیتال استفاده میشود. متاتریدر 4، با وجود امکانات گسترده، همچنان محبوبترین نسخه در بین تریدرها است، در حالی که متاتریدر 5 با ویژگیهای جدید نتوانسته جایگزین نسخه 4 شود. همچنین، نرمافزار مفید تریدر، نسخه بومیشده متاتریدر 5 است که برای تحلیل بورس ایران به کار میرود.
۲- تریدینگ ویو (TradingView)
تریدینگ ویو یکی از محبوبترین پلتفرمهای تحلیل تکنیکال است که امکان تحلیل تمامی بازارهای مالی را فراهم میکند. اگرچه قابلیت معامله در آن محدود به بروکرهای خاصی است، اما این پلتفرم به عنوان یک ابزار تحلیلی بسیار قوی شناخته میشود.
۳- داینامیک تریدر (Dynamic Trader)
داینامیک تریدر یکی از بهترین نرمافزارها برای تحلیل تکنیکال است که به دلیل ابزارهای قدرتمند برای موج شماری الیوت و تحلیلهای زمانی محبوبیت زیادی دارد. این نرمافزار که اولین نسخه آن در سال 1996 توسط تیم رابرت ماینر توسعه یافت، برای شناسایی الگوهای هارمونیک نیز استفاده میشود.
معرفی بهترین ابزارهای تحلیل تکنیکال
در ادامه، به معرفی مهمترین ابزارهای تحلیل تکنیکال میپردازیم که در اکثر نرمافزارهای تحلیلی موجود هستند و میتوانید به راحتی از آنها استفاده کنید.
۱- اندیکاتور ایچیموکو (Ichimoku)
ایچیموکو، یکی از محبوبترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است که توسط هوسودا گوئیچی، روزنامهنگار ژاپنی در دهه 1930 میلادی ابداع شد. این اندیکاتور شامل پنج بخش اصلی: تنکانسن، کیجونسن، چیکو اسپن، سنکو A و سنکو B است و به شناسایی مناطق حمایت و مقاومت و نقاط ورود و خروج مناسب در بازار کمک میکند.
۲- اندیکاتور میانگین متحرک (Moving Average)
میانگین متحرک یکی از سادهترین و در عین حال مهمترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است که در تمامی بازارهای مالی کاربرد دارد. این اندیکاتور به دو دسته میانگین متحرک ساده (SMA) و میانگین متحرک نمایی (EMA) تقسیم میشود و میانگینی از قیمت نمادهای معاملاتی بر اساس یک دوره زمانی مشخص را نشان میدهد.
۳- اندیکاتور مکدی (MACD)
اندیکاتور MACD (Moving Average Convergence Divergence) یکی دیگر از ابزارهای مهم تحلیل تکنیکال است که واگرایی و همگرایی میانگینهای متحرک را نشان میدهد. این اندیکاتور شامل دو خط: خط مکدی و خط سیگنال است و برای شناسایی واگراییها و تحلیل روند بازار به کار میرود.
۴- اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI (Relative Strength Index) یکی از بهترین ابزارهای تحلیل تکنیکال برای شناسایی مناطق اشباع خرید و فروش است. این اندیکاتور که در بازه 0 تا 100 حرکت میکند، زمانی که به بالای 70 میرسد نشاندهنده اشباع خرید و احتمال نزول قیمت است و زمانی که به زیر 30 میرسد نشاندهنده اشباع فروش و احتمال افزایش قیمت میباشد.
معرفی بهترین سایت ها برای تحلیل فاندامنتال
برای تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال، ابزارهای متعددی به صورت وبسایت و اپلیکیشنهای موبایل در دسترس هستند. در ادامه به معرفی چند مورد از بهترین سایتهای تحلیل فاندامنتال در حوزه کریپتوکارنسی میپردازیم. هر کدام از این سایتها ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند که به شما کمک میکنند تا تصمیمات بهتری بگیرید.
۱- کوین مارکت کپ (CoinMarketCap)
کوین مارکت کپ یکی از پرکاربردترین سایتهای فعالان بازار ارزهای دیجیتال است که اطلاعات مختلفی را ارائه میدهد. این سایت به خاطر لیست کردن ارزهای دیجیتال و رتبهبندی آنها بر اساس ارزش بازار شناخته میشود، اما بخشهای دیگری نیز دارد که برای تحلیل فاندامنتال بسیار مفید هستند. میتوانید با کلیک روی هر ارز دیجیتال، به اطلاعات مهمی مانند ارزش بازار، موجودی در گردش، حجم معاملات، سایت رسمی و اخبار مرتبط دسترسی پیدا کنید.
۲- کوین گکو (CoinGecko)
کوین گکو نیز مشابه کوین مارکت کپ عمل میکند و تمام اطلاعات مورد نیاز درباره رمزارزهای مختلف را فراهم میکند. اگر به دنبال کیف پولی برای ذخیره رمزارز خود هستید، میتوانید از صفحه اختصاصی آن رمزارز در کوین گکو استفاده کنید. این سایت اطلاعاتی مانند حجم معاملات ۲۴ ساعت گذشته، ارزش بازار، موجودی در گردش و عملکرد توسعهدهندهها را نیز نمایش میدهد.
۳- کوین مارکت کل (CoinMarketCal)
کوین مارکت کل به عنوان تقویمی از تمام رویدادهای آینده ارزهای دیجیتال عمل میکند. با مراجعه به این سایت میتوانید رویدادها و روزهای مهم پیش رو را مشاهده کرده و ببینید رویداد بعدی مرتبط با رمزارز دلخواهتان چیست و چه زمانی برگزار میشود. برای مثال، ممکن است متوجه شوید که رویداد مد و فشن قرار است در تاریخ خاصی در متاورس دیسنترالند برگزار شود.
۴- دیفای لاما (Defi Llama)
دیفای لاما برای نمایش شاخص «ارزش کل قفلشده» (Total Value Locked یا TVL) طراحی شده است که میزان سرمایه سپردهگذاری شده روی یک بلاک چین را نشان میدهد. این سایت به شما کمک میکند تا عملکرد برنامههای غیرمتمرکز و پروژههای فعال در حوزه دیفای و لایه اول را تحلیل کنید.
۵- گلس نود (Glassnode)
گلس نود یک پلتفرم تحلیل دادههای بلاک چینی است که به کاربران اجازه میدهد با اطمینان بیشتری به معامله بپردازند. این پلتفرم اطلاعاتی مانند میزان فعالیت آدرسهای بلاک چین، موجودی در گردش، حجم معاملات، تعداد تراکنشها و نرخ کارمزد هر شبکه را ارائه میدهد. اگرچه دسترسی به تمامی اطلاعات نیازمند تهیه اشتراک است، اما اشتراک رایگان گلس نود نیز اطلاعات مفیدی ارائه میکند.
در نهایت، کدام یک برای شما بهتر است؟
انتخاب بین تحلیل تکنیکال و فاندمنتال به اهداف سرمایهگذاری شما بستگی دارد. اگر به دنبال معاملات کوتاهمدت و کسب سودهای سریع هستید، تحلیل تکنیکال میتواند ابزار مناسبی باشد. اما اگر به دنبال سرمایهگذاریهای بلندمدت و پایدار هستید، تحلیل فاندمنتال میتواند بهترین گزینه باشد. ترکیب این دو روش نیز میتواند به شما در دستیابی به نتایج بهتر کمک کند.
سخن پایانی
در دنیای پیچیده و پرتنش بازارهای مالی، داشتن ابزارها و دانش مناسب برای تصمیمگیریهای سرمایهگذاری اهمیت بسیاری دارد. تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال دو روش معتبر و قدرتمند هستند که هر یک با رویکردهای منحصر به فرد خود، به سرمایهگذاران و تریدرها کمک میکنند تا درک بهتری از بازار داشته باشند و تصمیمات آگاهانهتری بگیرند.
تحلیل تکنیکال با تمرکز بر دادههای گذشته و الگوهای قیمتی، ابزار موثری برای پیشبینی حرکات کوتاهمدت بازار است. این روش به تریدرها این امکان را میدهد تا نقاط ورود و خروج بهینه را شناسایی کنند و از نوسانات قیمتی بهرهمند شوند. از سوی دیگر، تحلیل فاندامنتال با ارزیابی عوامل اقتصادی و مالی، به سرمایهگذاران کمک میکند تا ارزش واقعی داراییها را بشناسند و بر اساس چشمانداز بلندمدت، تصمیمات استراتژیکتری بگیرند.
در نهایت، انتخاب بین تحلیل تکنیکال و فاندامنتال به اهداف و استراتژیهای شما بستگی دارد. بسیاری از سرمایهگذاران حرفهای از ترکیب این دو روش برای بهرهبرداری از مزایای هر دو استفاده میکنند. با درک عمیقتر از این روشها و به کارگیری آنها به صورت هوشمندانه، میتوانید ریسکهای خود را کاهش داده و بازدهی سرمایهگذاریهای خود را افزایش دهید.
سوالات متداول
آیا میتوانم همزمان از تحلیل تکنیکال و فاندمنتال استفاده کنم؟
بله، بسیاری از سرمایهگذاران حرفهای از ترکیب هر دو روش برای تحلیل بازار استفاده میکنند تا از مزایای هر دو بهرهمند شوند.
تحلیل تکنیکال برای کدام بازارها مناسبتر است؟
تحلیل تکنیکال در بازارهایی با نقدشوندگی بالا مانند بازار فارکس، سهام و ارزهای دیجیتال کاربرد بیشتری دارد.
آیا تحلیل فاندمنتال تنها برای شرکتهای بزرگ کاربرد دارد؟
خیر، تحلیل فاندمنتال میتواند برای هر شرکتی، صرفنظر از اندازه آن، مفید باشد. این تحلیل به ارزیابی ارزش ذاتی هر دارایی کمک میکند.
چقدر زمان لازم است تا تحلیل تکنیکال را یاد بگیرم؟
مدت زمان یادگیری تحلیل تکنیکال بستگی به میزان تعهد و تلاش شما دارد. با تمرین و مطالعه مستمر، میتوانید در مدت چند ماه به سطح قابل قبولی برسید.
آیا میتوانم از تحلیل فاندمنتال برای تحلیل ارزهای دیجیتال استفاده کنم؟
بله، تحلیل فاندمنتال برای ارزهای دیجیتال نیز کاربرد دارد و میتواند به ارزیابی پروژهها و تیمهای توسعهدهنده کمک کند